پوشش‌های آنتی‌باکتریال در صنعت کاشی

پوشش‌های آنتی‌باکتریال از تشکیل باکتری‌ها، رشد جلبک‌ها و میکروب‌ها روی سطح جلوگیری می‌کنند. استفاده از پوشش‌های آنتی‌باکتریال باعث حفاظت سطوح در برابر تشکیل کپک و قارچ در اماکن عمومی، سرویس بهداشتی، آشپزخانه‌ها و کارخانجات فراورده‌های غذایی می‌شود.
نانو ذرات نقره، یکی از پر کاربردترین ذرات در حوزه نانو فناوری هستند که به دلیل داشتن خصوصیات ضد میکروبی مشهور بوده و به عنوان یک کاتالیست قادرند بیش از 650 گونه باکتری، ویروس و قارچ را نابود سازند. نقره در ابعاد بزرگتر، فلزی با خاصیت واکنش دهی کم می‌باشد، ولی زمانی که به ابعاد کوچک در حد نانومتر تبدیل می‌شود خاصیت میکروب کشی آن بیش از 99 درصد افزایش می‌یابد.
با به کار گیری پوشش‌های آنتی‌باکتریال و خود تمیز شونده در کاشی، سرامیک و سنگ و استفاده از آن‌ها در اماکن عمومی نظیر بیمارستان‌ها، از انتشار و انتقال باکتری‌های بیماری‌زا ممانعت به عمل آمده و به این ترتیب علاوه بر پیشگیری، از شیوع بیماری در بین افراد جلوگیری می‌شود. همچنین با استفاده از نانو پوشش‌های آنتی‌باکتریال ویژگی ضد باکتری ذاتی در سطوح ایجاد می‌شود که با شست و شو یا مواد شوینده از بین نمی‌روند.
کاشی‌های سرامیکی دارای پایداری شیمیایی و ظاهری بالایی هستند و به همین دلیل به طور گسترده‌ای در محیط‌های مختلف مانند محیط‌های بیمارستانی و خانگی استفاده می‌شوند. متاسفانه کاشی‌های سرامیکی به خودی خود دارای خاصیت آنتی‌باکتریال نبوده و میکرو ارگانیسم‌ها به راحتی و به خصوص در محیط‌های مرطوب روی سطح آن تکثیر می‌شوند. حضور و تکثیر میکرو ارگانیسم‌ها روی سطح کاشی، سلامت انسان را به خطر می‌اندازد.
علاوه بر نانو ذرات نقره، نانو ذرات اکسید روی (ZnO)، اکسید مس (CuO)، اکسید آلومینیوم (Al2O3)، دی اکسید تیتانیوم (TiO2) و اکسید نیکل (NiO) دارای خاصیت ضد میکروبی قوی در برابر باکتری‌های گوناگون می‌باشند.
نانو ذرات آنتی‌باکتریال، سازگار با محیط زیست و برای بدن انسان بی‌ضرر هستند. بنابراین این نانو ذرات در لعاب کاشی و سرویس‌های بهداشتی،خاصیت آنتی باکتریال دائمی در سطوح کاشی ایجاد می‌شود.


عملکرد ضد باکتری نانو ذرات نقره
ویژگی ضد باکتری بودن نقره به علت انتشار آرام و آهسته، اما مداوم یون‌های نقره است. نسبت سطح به حجم بسیار بالای نانوذرات نقره سبب می‌شود که یون‌ها به سهولت منتشر شده و با سرعت بیشتر و به شکل موثرتری میکروب‌ها را بکشند. نانو ذرات نقره در مسیر ماده مغذی سلول انقطاع ایجاد کرده و سبب می‌شوند که دیواره و غشا سلولی میکروب‌ها سست و ناپایدار گردد که این ناپایداری غشای سلولی به معنی مرگ زودرس میکروب خواهد بود. به این ترتیب، بدون استفاده از هیچ گونه ماده شیمیایی، میکروب‌ها را به شکل موثری از بین می‌برد.

مزایای استفاده از فناوری نانو در صنعت کاشی و سرامیک
کاهش استفاده از مواد شوینده برای تمیزسازی سطح تا 70%
کاهش هزینه‌های پاکسازی و ضد عفونی کردن محیطی
کاهش دوره‌های پاکسازی
کاهش آلودگی‌های محیط و محافظت سطوح از تاثیر نم و کثیفی
سهولت در تمیز کردن لکه‌های سخت مانند سیلیکون، چربی و روغن با استفاده از آب
جلوگیری از رشد و گسترش کپک، جلبک و مشابه آن‌ها در محیط‌های بیمارستانی، حمام و سرویش بهداشتی
کاهش سایش و فرسایش سطح
بی خطر و سازگار بودن مواد با محیط زیست

منبع: مجموعه گزارش های صنعتی فناوری نانو