برای انجام درست و موجه هر کاری نه تنها لازمست قواعد آن کار را یاد گرفته و از یک سری اصول اولیه پیروی کرد، بلکه بایستی به کوچکترین ریزه کاریهای آن موضوع هم تسلط و حساسیت نشان داد. بخصوص وقتی پای تجارت، آن هم درعرصه بین المللی به میان می آید همه چیز چنان تحت تاثیر متغیرهای پیچیده ی اثرگذار بر اقتصاد و روابط تجاری جهانی قرارمی گیرند که جای هیچگونه حرکت نسنجیده ای برای دست اندرکاران حوزه صادرات باقی نمی ماند. در این مباحث که با موضوع صادرات کاشی و سرامیک تهیه و گردآوری می شوند سعی داریم تا مختصری از چرایی (جذابیتها، دلایل، پتانسیلها، چشم اندازها و ...) و چگونگی ( قوانین، روشها، آمار، مقاصد صادراتی و... ) صادرات کاشی و سرامیک را برای شما تشریح نماییم. نخست باید این موضوع را تبیین کنیم که چرا صادرات کاشی و سرامیک تا این اندازه اهمیت دارد و چه عواملی باعث جذابیت هر چه بیشتر ورود به این حوزه می شوند؟
برای انجام صادرات هر کالایی لازم است در گام نخست شناخت کافی از ویژگیهای مختلف محصول مورد صادرات داشته باشید، محصول مورد نظر را به خوبی شناخته و حتی بهتر است تجربه فروش آن در بازار داخلی را نیز داشته باشید. ویژگیهایی نظیر استانداردهای لازم برای صادرات آن محصول، بسته بندی و روشهای حمل، عمر محصول و تاریخ انقضا، قوانین صادراتی و تعرفه های گمرکی، میزان تولید در کشور مبدا، میزان نیاز به محصول در بازارهای هدف و ... موضوعاتی است که دانستن هرچه بیشتر آنها کمک میکنند تا بتوانید محصول مناسبی را برای صادرات انتخاب نمایید. کالاهای مختلفی در کشور ما تولید می شوند که ظرفیتهای صادراتی بسیار عالی دارند و با آگاهی کافی است که می توان از این ظرفیتها بهره لازم را برد. یکی از این محصولات کاشی و سرامیک است. خوشبختانه کشور ما به لحاظ میزان تولید کاشی و سرامیک سهم بالایی از ظرفیت جهانی تولید این محصول را به خود اختصاص داده است و آمارها همواره از میزان بالای تولید این محصول در کشور حکایت دارد. به طوریکه در سال 2013 ایران در رتبه چهارم تولید کاشی و سرامیک در جهان قرار گرفته است و در طی این سالها نیز همواره در رده های بالای جدول تولید کنندگان جهانی این محصول بوده است. حتی با وجود تاثیر تحریمها و مشکلات اقتصادی در بسیاری صنایع تولیدی کشور، با توجه به اینکه مواد اولیه این صنعت در داخل کشور وجود داشته و نیازی به واردات برای انجام تولیدات نیست، این صنعت توانسته است روند تولید خود را با ثبات زیادی حفظ کند. بیش از 150 کارخانه فعال در صنعت کاشی و سرامیک در کشور ایران در حال تولید می باشند و هر ساله تعدادی کارخانه جدید هم با ظرفیتهای قابل توجه به بهره برداری رسیده و به تولید کنندگان قبلی این محصول افزوده می شوند. اگرچه نوسانات نرخ ارز و رکود های ناشی از آن گاها بر میزان توانایی تولیدکنندگان و تقاضای بازار داخلی تاثیر گذاشته است، اما همین وضعیت نیز باعث شده است تا بازار صادراتی به لحاظ ارزآوری که به همراه دارد جذاب تر به نظر رسیده و اتفاقا بخشی از محصولات تولید شده برای عرضه به سمت بازارهای خارجی و صادرات به کشورهای دیگر هدایت شوند. مزیتهای صادرات کاشی و سرامیک :
وقتی بیشتر به مطالعه و شناخت ابعاد مختلف صادرات کاشی و سرامیک می پردازیم به روشنی متوجه مزایای اثرگذاری که دست به دست هم داده و به جذابتر شدن بازار صادرات کاشی و سرامیک کمک می کنند، خواهیم شد. از جمله این مزایا می توان موارد زیر را نام برد:
1 - وجود زنجیره تقریبا کامل تامین مواد اولیه در داخل کشور؛ مواد اولیه به کار رفته در این صنعت، اعم از خاکهای تولیدی و کانیهای معدنی در کشور ما از فراوانی بالایی برخوردار هستند، به طوریکه حتی قابلیت صادرات به صورت مستقیم و خام را به کشورهای دیگر دارا می باشند. پس چه بهتر که این مواد در چرخه تولید قرار گرفته و با ایجاد ارزش افزوده بیشتر به ارزآوری صادراتی برای کشور کمک نمایند.
2 - داشتن عمر بالا؛ کاشی و سرامیک و چینی بهداشتی محصولاتی هستند که تاریخ انقضا ندارند، بر اثر دپوی طولانی مدت خراب نمی شوند و تنها ممکن است بسته بندی های آنها دچار مشکل شود یا اینکه در حمل و نقل دچار ضرب خوردگی یا شکست شوند که این امر لزوم توجه زیاد به کیفیت بسته بندی در نظر گرفته شده برای این محصولات را پر رنگتر می سازد.
3 - وجود سوخت ارزان قیمت در کشور، سوختهای فسیلی مورد نیاز برای تولید کاشی و سرامیک در ایران هم در دسترس و هم ارزان می باشند.
4 - نیروی کار ارزان قیمت نسبت به دستمزدهای جهانی، پایین بودن دستمزدهای کارگری و بالا بودن قیمت ارز باعث میشود حاشیه سود بسیار بالایی از اختلاف قیمت تمام شده محصول و قیمت فروش صادراتی آن برای بازرگانان و تجار شکل بگیرد.
5 - تنوع کیفی قابل قبول و ظرفیت بالای تولیدی دستگاهها و ماشین آلات موجود در کشور؛ توجه به این صنعت و سرمایه گذاریهای صورت گرفته در دو دهه اخیر باعث افزایش ظرفیتهای تولیدی چه به لحاظ متراژ و چه به لحاظ کیفیت فنی و استانداردها شده است.
6 - تنوع در محصولات قابل صادرات در بخش کاشی و سرامیک؛ زیر شاخه های گسترده از محصولات کاشی و سرامیک قابل صادرات ، اعم از گرانول بدنه، بدنه پخته لعاب نخورده( بیسکویت) و محصول نهایی با انواع جذب آب، لعاب، طرح، سایز، نوع بدنه و پرداختهای نهایی انجام شده روی آن وجود دارد. علاوه بر این با اندکی تغییرات روی کاشی های تولیدی می توان ارزش افزوده بیشتری در آنها ایجاد کرده و با قیمتهای گزاف تری به فروش رساند همانند تنوع و تقاضایی که در بازار کاشی های دکوری و پخت سوم وجود دارد که تنوع گسترده ای از بازه های قیمتی و حاشیه های سود جذاب را برای بازرگانان و صادر کنندگان به وجود می آورد.
7 - همپوشانی این محصول با سایر محصولات مورد استفاده در ساخت و ساز؛ با توجه به همپوشانی و قرابتی که این محصول با صنعت ساخت و ساز دارد برای صادر کنندگان کاشی و سرامیک فرصت ورود به بازار های صادراتی محصولات ساختمانی دیگر را هم بوجود می آورد.
8 - از همه مهم تر موقعیت جغرافیایی ایران در منطقه خاورمیانه؛ همجواری زمینی کشورمان با 7 کشور و نیز داشتن مرزهای آبی با تعداد بیشتری از کشورهای منطقه که اغلب آنها به دلایل مختلف از جمله جنگ یا تغییر و تحولات ساختاری، برنامه های توسعه، ساخت و ساز و بازسازی را در حال اجرا دارند، باعث می شود اهمیت صادرات کاشی و سرامیک و صنایع وابسته نظیر چینی بهداشتی روز به روز برای بازرگانان و تجار برجسته تر و درخشانتر شود.
تمام عواملی که ذکر شد باعث می شود در برنامه ریزیهای صورت گرفته برای صنعت کاشی و سرامیک، چشم انداز روشنی از صادرات مورد توجه سیاستگذاران کشور نیز قرار گیرد. به طوریکه در چشم انداز افق 1404، دستیابی به رقم 2 هزار میلیارد دلار برای صادرات کاشی و سرامیک از مبدا ایران پیش بینی شده است.